การประคบสมุนไพร การบำบัดรักษาที่ใช้ควบคู่กับการนวดแผนไทย
การนวดประคบสมุนไพร ก็คือการนำเอาสมุนไพรหลายๆอย่าง นำมาห่อ เป็นลูกเรียกว่าลูกประคบสมุนไพรส่วนใหญ่ที่นำมาใช้จะมีน้ำมันหอมระเหยเช่นไพลขมิ้น ขมิ้นอ้อย มะกรูด ตะไคร้ การบูร เป็นต้น ซึ่งเมื่อนำลูกประคบ ไปนึ่งให้ร้อนก็จะมีกลิ่นระเหยออกมาเป็นวิธีการบำบัดรักษา ของแพทย์แผนไทยซึ่งนำมาใช้ควบคู่กับการนวดไทย โดยจะใช้การประคบหลังจากการนวด หรือประคบไปพร้อมกับการนวดก็ได้
ประโยชน์ของการประคบสมุนไพร
- ช่วยให้เนื้อเยื่อพังผืดยืดตัวออก
- ลดการติดขัดของข้อต่อบริเวณที่ประคบ
- ลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อ
- บรรเทาอาการปวดเมื่อย
- ลดอาการบวมที่เกิดจากการอักเสบของกล้ามเนื้อหรือบริเวณข้อต่อต่างๆ
- ช่วยกระตุ้นหรือเพิ่มการไหลเวียนของโลหิต
ข้อควรระวังในการนวดประคบสมุนไพร
- ควรระวังบริเวณผิวหนังอ่อนๆหรือบริเวณที่บาดเจ็บ อาจจะมีผ้ารองก่อนการประคบ
- ควรระมัดระวังตลอดเวลาที่ทำการประคบโดยเฉพาะผู้ที่เป็นเบาหวานอัมพาต หรือผู้สูงอายุ เพราะการตอบสนองของระบบประสาทจะช้ากว่าปกติ
- ห้ามใช้ลูกประคบที่มีความร้อนมากเกินไป
- ไม่ควรประคบผู้ที่ได้รับการบาดเจ็บภายใน 24 ชั่วโมงแรก เพราะจะทำให้บวมมากขึ้นให้ประคบได้ด้วยความเย็นเท่านั้น
- หลังจากที่ประคบแล้ว ไม่ควรอาบน้ำทันที เนื่องจากอาจทำให้อุณหภูมิในร่างกายผิดปกติและทำให้เกิดอาการไม่สบายตัวได้
การประคบ จะใช้ควบคู่กับการนวดไทยเมื่อ เป็นการบำบัดรักษาอาการปวดเมื่อยและ ช่วยให้การนวด มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ในหลักสูตรการเรียนนวดแผนไทย มีหลักสูตรการเรียนการสอนนวดประคบด้วย เนื่องจาก การเปิดให้บริการ ตามร้านนวดหรือสปาต่างๆ จะมี การนวดประคบ ไว้บริการลูกค้า สำหรับผู้ที่นวดอย่างเดียวแล้ว อาการไม่ดีขึ้นจึงนวดประคบร่วมด้วยเพราะในลูกประคบ จะมีสมุนไพรที่ช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อยลดการอักเสบ และทั้งอาการวิงเวียน ตัวช่วยในการบำรุงผิวพรรณลดผื่นคัน การฟอกช้ำ และแก้หวัด เป็นต้น การประคบและการนวดประคบสมุนไพร จึงเป็นศาสตร์ในการบำบัดรักษาของไทยอีกอย่างหนึ่งที่ใช้ควบคู่ กันมา ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันแม้ว่าการแพทย์แผนปัจจุบันจะมีการพัฒนา ระบบในการรักษาแบบต่างๆแล้วแต่ในการรักษาแบบไทยๆก็เป็นที่นิยมและเห็นผลหลังการรักษาไม่แพ้กัน
